Vandaag in het Duin #28: Op zoek naar de bijenorchis

Elke maand vertelt Duinbehoud over wat er die maand te zien is in de duinen. Deze maand in de rubriek 'Vandaag in het Duin’ gaan we op zoek naar de bijenorchis.

Vandaag de achtentwintigste aflevering:

De bijenorchis (ophrys apivera) is een orchidee die behoort tot de zogeheten spiegelorchissen. Deze komen vooral voor in het Middellandse Zeegebied. De afgelopen dertig jaar is de bijenorchis in ons land aan een spectaculaire opmars begonnen. In het midden van de vorige eeuw kwam zij voornamelijk voor in Zuid-Limburg (waar zij bovendien zeldzaam was), maar de laatste decennia is de plant enorm toegenomen, zeker in het westen van het land.

Vooral in Zeeland en Noord- en Zuid-Holland zijn er uitzonderlijk veel nieuwe groeiplaatsen gevonden met soms duizenden exemplaren. Klimaatverandering (zachte winters) speelt hierin waarschijnlijk een belangrijke rol, omdat de plant als rozet overwintert en daarom gevoelig is voor vorst.

De bijenorchis voelt zich thuis op een kalkrijke, vochtige bodem waar zo nu en dan een beetje gerommeld wordt. In de duinen kunnen we haar vinden op plaatsen waar de vegetatie laag en open blijft zoals langs paden, op noordhellingen en in valleien. Ondanks de schitterende bloemen valt de bijenorchis door haar bescheiden formaat vaak niet op tussen de overige plantengroei. Het is echt een plant waar men op bedacht moet zijn. Je kijkt er zo overheen.

De bijenorchis bloeit omstreeks juni – juli en wordt 20 tot 50 centimeter hoog. Na de bloei gaat de plant in zomerrust en begint in de herfst met het vormen van een nieuw rozet waarmee de plant overwintert.